Zdrowe przyzębie jest warunkiem prawidłowego utrzymania zębów w zębodołach. Przyzębie to aparat utrzymujący ząb nieruchomo w kości. W jego skład wchodzą różne tkanki będące w kontakcie z korzeniem zęba. Oprócz tkanki dziąsła są to: ozębna, okostna, kość wyrostka zębodołowego, wiązadła oraz tzw. cement korzeniowy. Nieleczony, chroniczny stan zapalny prowadzi do zniszczenia tego aparatu, zęby są coraz słabiej osadzone i z czasem wypadają.

Bezpośrednią przyczyną periodontopatii, czyli chorób przyzębia jest niezauważalna błona przylegająca do zęba nazywana płytką nazębną. Bakterie płytki nazębnej produkują toksyny (trucizny), które niszczą dziąsła oraz przyległą kość. Jeżeli codziennie, poprzez szczotkowanie i używanie nitki do zębów, nie usuniemy całkowicie płytki, tworzy się kamień nazębny. Jest to kamienna warstwa o pobruzdowanej, szorstkiej powierzchni. Kamień, który utworzył się powyżej dziąseł jest widoczny. Są to brązowe lub czarne złogi wokół szyjek zębów. Największe jednak zniszczenie powoduje ukryty kamień poddziąsłowy, który może być usunięty jedynie podczas zabiegu profesjonalnej higieny w gabinecie.

  
Etapy rozwoju paradontozy:

1. Zapalenie dziąseł – na tym etapie tylko stomatolog może rozpoznać chorobę. Płytka nazębna spowodowała infekcję. Mimo to dziąsła nadal wyglądają normalnie. Zapalenie uszkadza włókna przyzębne, które utrzymują dziąsło ściśle wokół zębów. Umożliwia to wniknięcie płytki głębiej do szczeliny dziąsłowej, gdzie następuje rozwój choroby. Dzięki leczeniu i starannej higienie osobistej w domu, dziąsła mogą jeszcze powrócić do zdrowia.

2. Wczesne zapalenie przyzębia – jeżeli w dalszym ciągu płytka nazębna drażni dziąsła, powoduje schodzenie przyczepu dziąsłowego w dół, wzdłuż korzenia. To „pełzanie” przyczepu pogłębia kieszonkę dziąsłową. Kieszonkę głębszą niż 3 mm nazywamy patologiczną. Kieszonki są bardzo trudne do utrzymania w czystości. Staje się to wręcz niemożliwe, gdy utrzymuje się w nich kamień. Toksyny z płytki zaczynają niszczyć przylegającą kość. Jest to jeszcze ten moment, kiedy leczenie plus utrzymanie higieny mogą spowolnić lub zatrzymać postęp choroby.

3. Umiarkowane zapalenie przyzębia – na tym etapie trwająca infekcja powoduje utratę aż do 1/3 kości podtrzymującej ząb, gdy przyczep dziąsłowy się obniżył. Głębokość kieszonek dochodzi już do 6 mm. Na tym etapie tylko profesjonalne leczenie i dobra pielęgnacja domowa mogą zatrzymać rozwój choroby.

4. Zaawansowane zapalenie przyzębia – na tym etapie utracona została połowa kości podtrzymującej ząb, a kieszonki są zwykle głębsze niż 6 mm. Brzeg dziąsła obniżył się w dół korzenia. To obnażenie (recesja) dziąseł eksponuje część korzenia i sprawia wrażenie, że ząb staje się dłuższy. Nawet w tym zaawansowanym etapie choroby przyzębia specjalistyczne leczenie i właściwa domowa pielęgnacja mogą pomóc w znaczący sposób.

W wielu przypadkach możliwe jest przywrócenie utraconej kości przy użyciu zaawansowanych technik chirurgicznych. Współczesna stomatologia dysponuje już metodami regeneracji utraconych tkanek przyzębia.

5. Rezultaty nieleczonej choroby – Teraz jest już zbyt późno na jakiekolwiek leczenie. Pozostała niewystarczająca ilość kości, a zapalenie otacza całkowicie wierzchołek korzenia. Ząb jest bardzo rozchwiany. Jeżeli stomatolog nie usunie zęba, może on w końcu sam wypaść.

Leczenie:

Jeśli leczenie paradontozy rozpocznie się we wczesnym etapie rozwoju choroby, wówczas wystarczy profesjonalny zabieg higieniczny, polegający na oczyszczeniu  powierzchni zębów z kamienia   i płytki bakteryjnej.

W przypadkach zaawansowanego stadium choroby konieczna jest interwencja chirurgiczna. Wówczas oprócz oczyszczania powierzchni korzenia z płytki bakteryjnej i kamienia, wykonuje się także korekty uszkodzonego dziąsła i kości poprzez zastosowanie materiałów do regeneracji utraconych tkanek, takich jak Emdogain, Bone Ceramic, Bio-Oss.

Zabieg periodontologiczny z użyciem preparatu Emdogain

Klasyczne zabiegi periodontologiczne prowadzą do wyeliminowania stanu zapalnego, jednak nie pozwalają na odtworzenie w pełni funkcjonalnego aparatu utrzymującego ząb w kości. Dzieje się tak, ponieważ białka niezbędne do wytworzenia cementu zębowego, a w szczególności amelogenina, wytwarzane są przez organizm ludzki jedynie w życiu płodowym człowieka. Dlatego też, jedynym sposobem na odzyskanie utraconego przyczepu jest przeprowadzenie leczenia z zastosowaniem preparatu Emdogain. Najważniejszym składnikiem tego preparatu jest właśnie amelogenina, która sprawia, że Emdogain w swoim działaniu skutecznie naśladuje proces rozwoju naturalnego zęba. Lekarz nakłada preparat Emdogain bezpośrednio na odsłoniętą powierzchnię korzenia zęba. Wówczas zawarta w nim amelogenina rozpoczyna regenerację utraconych tkanek poprzez ponowne wywołanie procesów, jakie miały miejsce w czasie formowania się uzębienia w życiu płodowym. W ten sposób pacjent odzyskuje utracone w wyniku choroby tkanki otaczające ząb i utrzymujące go nieruchomo w kości.

Emdogain został zastosowany z powodzeniem u ponad miliona pacjentów na całym świecie. Pełen proces regeneracji trwa około roku.

Należy jednak pamiętać, że powodzenie leczenia zależy w dużej mierze od samego pacjenta i systematycznej higieny jamy ustnej. Konieczne są regularne wizyty kontrolne i ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarza.

Jak uchronić się przed paradontozą? 

Najlepszą ochroną przed paradontozą jest regularna, dokładna higiena jamy ustnej, połączona z regularnym usuwaniem kamienia nazębnego w gabinecie stomatologicznym.

Jedną z najważniejszych rzeczy jest to, by przy pomocy stomatologa lub higienistki nauczyć się właściwego szczotkowania zębów oraz używania nici dentystycznych. Wbrew pozorom niewiele osób to potrafi. Nitka usuwa płytkę z przestrzeni pomiędzy zębami, a więc tam gdzie nie dociera szczoteczka. Higiena wymaga również bardzo często używania specjalnych szczoteczek międzyzębowych. Ich wyboru należy dokonać w konsultacji ze stomatologiem lub higienistką stomatologiczną.

W zaawansowanej chorobie przyzębia stosuje się również irygatory wodne (water-pick), które oczyszczają kieszonki dziąsłowe oraz masują dziąsła. Zaleca się je także pacjentom z implantami zębowymi.